เปิดฉากเริ่มฉบับแรกของปีที่
๖ แทนที่จะได้เขียนเรื่องที่ค้างคาเอาไว้ที่ได้เกริ่นไว้ในฉบับที่แล้ว
กลับกลายเป็นว่ามีเรื่องการทำแลปเข้าแทรกจนต้องประเดิมฉบับแรกของปีด้วยการแก้ปัญหา
GC
ซึ่งภายในเวลาไม่ถึง
๒๔ ชั่วโมงมีปัญหาโผล่มาให้แก้ถึง
๓ เรื่องติด ๆ กัน
ส่วนมีเรื่องอะไรบ้างนั้นก็เชิญอ่านได้เลย
๑.
พีคหายไป
โทรศัพท์เข้ามาตอนบ่ายสามโมงยี่สิบของวันอาทิตย์ขณะกำลังขับรถออกจากเซนทรัลชลบุรี
พอรับสายก็ได้ยินเสียงรายงานที่เต็มไปด้วยความกระวนกระวายของสาวน้อยที่เฝ้าเครื่อง
GC-2014
ECD & PDD อยู่
โดยเขารายงานมาว่ารับช่วงใช้เครื่องต่อมาจากคนก่อนหน้า
(กลุ่มอื่น)
แล้วต้องมารับทราบว่าพีคที่ปรากฏบนหน้าจอคอมพิวเตอร์มันหายไป
แต่ยังสามารถดูจาก post
run ได้
เนื่องจากขณะนั้นขับรถอยู่
ก็เลยต้องขอวางสายก่อน
พอถึงปลายทางจึงได้โทรกลับไปสอบถามข้อมูลใหม่ว่ามันเกิดอะไรขึ้น
จากการสอบถามทางโทรศัพท์พบว่าโครมาโทแกรมที่บันทึกไว้ในไฟล์ข้อมูลนั้นไม่มีปัญหาใด
ๆ และสัญญาณที่ปรากฏบนหน้าจอของเครื่อง
GC
นั้นก็ปรกติดี
แต่ที่มีปัญหาคือรูปบนหน้าจอคอมพิวเตอร์
เขาบอกว่าแทนที่จะได้เห็นพีคปรากฏ
กลับกลายเป็นอะไรก็ไม่รู้รูปร่างใหญ่
ๆ กว้าง ๆ ดูไม่เป็นพีค
ตรงนี้ผมสงสัยว่าคงเป็นเพราะคนที่ใช้เครื่องก่อนหน้านั้นเขาไปปรับพารามิเตอร์บางตัว
ทำให้การแสดงผลนั้นเปลี่ยนไป
แต่เนื่องจากคุยกันทางโทรศัพท์ไม่รู้เรื่อง
ก็เลยบอกเขาไปว่าวันจันทร์จะเข้าไปดูให้
วันจันทร์กว่าจะเข้าไปดูเครื่องได้ก็เกือบเที่ยงแล้ว
พิจารณากราฟความแรงของสัญญาณก็ดูปรกติดี
สัญญาณมีการตอบสนองต่อการเปลี่ยนแปลง
ก็เลยลองเรียกคำสั่งปรับแต่งหน้าจอการแสดงผลออกมาดู
จึงได้เห็นปัญหา
คือมีการขยายสเกลแกน
x
สำหรับการวิเคราะห์นี้ปรกติจะใช้สเกลอยู่ที่ประมาณ
20-30
นาที
แต่ตอนที่ไปเห็นนั้นปรากฏว่าสเกลอยู่ที่
1.6
นาที
ก็เล่นขยายสเกลขนาดนี้
สัญญาณที่ควรจะเห็นเป็นพีคที่แคบก็กลายเป็นเนินลูกเบ้อเริ่ม
บทเรียนครั้งนี้คงจำกันไปนาน
๒.
ฉีดสารตัวอย่างเข้า
sampling
loop ไม่ได้
พอแก้ปัญหาในข้อ
๑.
เสร็จก็มีปัญหาที่สองรายงานต่อเนื่องมาทันที
คือสาวน้อยคนเดิมบอกว่าตอนนี้ไม่สามารถฉีดแก๊สตัวอย่างเข้า
sampling
loop ของ
GC-2014
ECD & PDD ได้
มันเหมือนกับว่าระบบท่อมันจะตัว
แต่เนื่องจากต้องไปสอนก่อนอีกหนึ่งชั่วโมง
กะว่าพอสอนเสร็จแล้วจะกลับมาดูใหม่
ระบบท่อเก็บแก๊สตัวอย่างของเครื่องนี้มันมีวาล์วปิดเปิดด้วยไฟฟ้าอยู่สองตัว
ตัวแรกอยู่ระหว่างตำแหน่งฉีดแก๊สตัวอย่างกับวาล์วฉีดตัวอย่างเข้าคอลัมน์
ECD
ตัวที่สองอยู่ระหว่างวาล์วฉีดเข้าคอลัมน์
ECD
กับวาล์วฉีดเข้าคอลัมน์
PDD
ผมลองตรวจสอบการทำงานของวาล์วไฟฟ้าทั้งสองตัวก็พบว่าปรกติดี
ขั้นตอนต่อไปคือการทดสอบว่าระบบท่อมีการอุดตันหรือไม่
โดยเริ่มจากจุดฉีดแก๊สตัวอย่างไปยัง
samplig
loop ตัวแรก
(ของวาล์วฉีดเข้าคอลัมน์
ECD)
การทดสอบกระทำโดยการถอด
sampling
loop ออกมาทีละข้าง
(โดยที่ข้างหนึ่งยังคาอยู่ที่ตัววาล์ว)
พบว่าเส้นทางการไหลจากตำแหน่งฉีดตัวอย่างมายัง
sampling
loop ของวาล์วฉีดเข้าคอลัมน์
ECD
นั้นไม่มีปัญหาเรื่องการอุดตัน
(ดูรูปที่
๑ ประกอบ)
จากนั้นก็ไปทดสอบแบบเดียวกันที่
samplig
loop ของวาล์วฉีดตัวอย่างเข้า
PDD
ก็พบว่าเกิดปัญหาไม่สามารถฉีดแก๊สผ่านระบบ
sampling
valve ได้
แต่ก่อนที่จะทำอะไรต่อไปนั้นก็ได้ให้สาวน้อยผู้กระวนกระวายกับปัญหาทดลองขยับตำแหน่งวาล์วตัวนี้ระหว่างตำแหน่งฉีดตัวอย่างกับเก็บตัวอย่างดูก่อน
(ที่ผ่านมาเราใช้แต่
ECD
โดยไม่ได้ใช้
PDD
วาล์วตัวนี้จึงไม่ได้ใช้งาน)
จากนั้นจึงทดสอบการไหลอีกที
คราวนี้ปรากฏว่าแก๊สไหลผ่านระบบ
sampling
valve ได้สะดวก
แสดงว่าก่อนหน้านี้คงมีการขยับวาล์วตัวดังกล่าว
(คงโดยไม่ตั้งใจ)
แต่ไปทำให้วาล์วนั้นขยับตัวไม่เข้าตำแหน่งที่ถูกต้อง
รูแก๊สเข้า-ออกที่ลำตัววาล์วไม่ตรงกับรูเส้นทางการไหลของส่วนที่หมุนได้ของตัววาล์ว
ทำให้เส้นทางการไหลถูกปิด
(สาเหตุหนึ่งที่เคยเจอเป็นเพราะความดันอากาศที่ใช้ขับวาล์วนั้นต่ำเกินไป
วาล์วจึงขยับตัวได้ไม่สุดทาง
แต่ครั้งนี้ไม่ได้เกิดจากสาเหตุนี้
ไม่รู้ว่าเป็นเพราะไม่ได้ใช้งานมานานหรือเปล่า
เลยเกิดการติดขัด)
รูปที่
๑ ระบบ valve
เก็บตัวอย่างของ
GC-2014
ECD & PDD ตัวขวาบนคือวาล์วฉีดตัวอย่างเข้าคอลัมน์
ECD
ส่วนตัวขวาล่างคือวาล์วฉีดตัวอย่างเข้าคอลัมน์
PDD
ที่วงกลมแดงคือตำแหน่งข้อต่อของ
sampling
loop ที่ถอดออกเพื่อหาตำแหน่งอุดตันการไหลของแก๊สเข้า
sampling
loop
๓.
พีคประหลาดโผล่มาบนโครมาโทแกรม
รายการนี้เป็นของสาวน้อยอีกราย
เกิดกับเครื่อง GC-8A
FID คือเขาพบว่ามีพีคขนาดเล็กปรากฏในโครมาโทแกรมจำนวนหลายพีค
พีคเหล่านี้ออกมาเป็นระยะแม้ว่าจะไม่ได้ฉีดตัวอย่าง
(ดูรูปที่
๒ ข้างล่าง)
ผมเห็นผลทดสอบของเขาก็คาดไว้ก่อนว่าคงไม่ได้เกิดจากตัวอย่าง
แต่เกิดจากแก๊สที่ไหลเข้าคอลัมน์
GC
เครื่องนี้ทำงานแบบมีการเพิ่มอุณหภูมิ
คือเริ่มจาก 80ºC
แล้วเพิ่มไปถึง
230ºC
ก่อนคงไว้ที่อุณหภูมิดังกล่าว
อุณหภูมิของ detector
port และ
injector
port ตั้งไว้ที่
250ºC
(สำหรับเครื่องรุ่นนี้อุณหภูมิของสอง
port
นี้ตั้งแยกไม่ได้)
สิ่งแรกที่ผมถามเขาคือมีการเปลี่ยน
septum
หรือเปล่า
ก็ได้คำตอบว่าเพิ่งจะเปลี่ยนไป
ก็เลยให้เขาทดลองลดอุณหภูมิ
injector
port ให้ต่ำลงก่อน
จากนั้นให้ทำวิเคราะห์ใหม่โดยไม่ต้องฉีดตัวอย่าง
ก็ปรากฏว่าพีคดังกล่าวลดลงและหายไป
แสดงว่าพีคที่เห็นนั้นเป็นของสารที่หลุดออกมาจาก
septum
ปัญหานี้พบได้ถ้าหากอุณหภูมิของ
injector
port นั้นสูงเกินกว่าที่
septum
จะทนได้
(อาจเป็นเพราะใช้
septum
ผิดชนิดหรือตั้งอุณหภูมิ
injector
port สูงมากเกินไป)
ในกรณีนี้เป็นเพราะเขาได้
septum
ผิดชนิดมาใช้งาน
การแก้ปัญหาเบื้องต้นคือให้ลดอุณหภูมิ
injector
port ให้ต่ำลง
แล้วไปจัดหา septum
ที่ถูกชนิดมาใช้งาน
รูปที่
๒ พีคเล็ก ๆ ปรากฏบนโครมาโทแกรม
(ในกรอบสี่เหลี่ยมแดง)
รูปบนเป็นตอนฉีดตัวอย่าง
รูปล่างเป็นการทดสอบโดยไม่ฉีดตัวอย่าง
ปรากฏว่ามีพีคขนาดเล็กปรากฏเป็นระยะ
ขนาดพีคค่อนข้างคงเส้นคงวา
ฉบับถัดไปคงจะเป็นฉบับสุดท้ายที่จะจัดส่งทางอีเมล์ในรูปแบบไฟล์
pdf
ให้กับสาวน้อยหน้าบาน (คนใหม่) และสาวน้อยร้อยห้าสิบเซนต์ (คนใหม่) ที่จะเข้ารับพระราชทานปริญญาบัตรในเช้าวันศุกร์ที่จะถึงนี้
ก็ขอแสดงความยินดีล่วงหน้ามา
ณ โอกาสนี้
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น