น้ำลด เขื่อนผุด (ก่อนจะเลือนหายไปจากความทรงจำ ตอนที่ ๑๕๒) MO Memoir : Friday 27 March 2563

ปรกติการสร้างเขื่อนกักเก็บน้ำก็จะทำให้เกิดพื้นที่น้ำท่วมเหนือเขื่อน ทำให้สิ่งก่อสร้างหลายต่อหลายอย่าง ไม่ว่าจะเป็นถนนหนทาง สะพาน อาคารต่าง ๆ จมอยู่ใต้น้ำ แต่ไม่รู้ว่าที่บางพระเนี่ยจะเป็นกรณีพิเศษหรือเปล่า เพราะสิ่งที่ต้องจมอยู่ใต้น้ำหลังเขื่อนสร้างเสร็จก็คือ "เขื่อนบางพระ" เอง

  

ทางด้านตะวันตกของตำบลบางพระเป็นที่ราบ มีบ่อน้ำพุร้อน มีลำน้ำธรรมชาติหลายสายไหลลงมารวมกัน กลายกลายเป็นคลองบางพระก่อนไหลลงสู่ทะเล บริเวณดังกล่าวมีภูเขาลูกเล็ก ๆ วางตัวเรียงกันอยู่ ในแผนที่แนบท้ายพระราชกฤษฎีกา กำหนดเขตหวงห้ามที่ดิน ตำบลบางพระ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี พ.ศ. ๒๔๙๗ ระบุชื่อภูเขาเหล่านั้นที่เรียงตัวจากเหนือลงมาใต้ว่า เขาปู่เจ้า เขาไหล เขาซากขมิ้น และเขาฉลาก การทำแนวเขื่อนขวางกันพื้นที่ราบระหว่างเขาเหล่านี้ก็เลยทำให้เกิดเป็นอ่างเก็บน้ำบางพระ

  

รูปที่ ๑ แนวสันเขื่อนเก่าที่โผล่พ้นน้ำอยู่ทางด้านซ้ายมือ

ผลจากการสร้างเขื่อนขึ้นมาทำให้สถานที่เที่ยวแห่งหนึ่งของบางพระหายไป คือบ่อน้ำพุร้อน แต่ตอนนั้นก็ยังมีการต่อท่อน้ำร้อนออกมาให้ใช้กันอยู่ได้ แต่ต่อมาไม่นานก็มีการขยายสันเขื่อนเพื่อให้กักเก็บน้ำได้มากขึ้น แนวสันเขื่อนเดิมก็เลยจมอยู่ใต้น้ำไป และยังทำให้บ่อน้ำพุร้อนต้องลงไปอยู่ใต้น้ำ ถ้าเอ่ยถึงบ่อน้ำพุร้อนนี้ คนที่มีอายุประมาณ ๖๐ ปีขึ้นไปก็ยังพอจำความกันได้อยู่

  

เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา หลบร้อนในบ้านด้วยการออกไปซื้ออาหารแห้งมาตุน ก็เลยถือโอกาสโฉบไปที่อ่างเก็บน้ำด้วยเพราะอยู่ใกล้ ๆ กัน เลยถือโอกาสถ่ายรูปบันทึกไว้เล่าสู่กันฟัง เผื่อมีคนไปเห็นและสงสัยว่าคันดินที่เห็นคืออะไร

  

รูปที่ ๒ มุมเดียวกับรูปที่ ๑ แต่ซูมเข้าไปใกล้ ๆ หน่อย

  

รูปที่ ๓ แผนที่แนบท้าย พระราชบัญญัติโอนที่ดินซึ่งเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน ในท้องที่ตำบลบางพระ อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี ให้แก่ราษฎร พ.ศ. ๒๕๐๓ ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเล่ม ๗๗ ตอนที่ ๑๐๐ หน้า ๑๐๑๒ - ๑๐๑๔ วันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๐๓ ในแผนที่นี้บริเวณดังกล่าวยังไม่ปรากฏมีเขื่อนกั้นลำน้ำ  

  

รูปที่ ๔ แผนที่แนบท้ายพระราชกฤษฎีกา กำหนดเขตที่ดินในบริเวณที่ที่จะเวนคืน ในท้องที่อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี พ.ศ. ๒๕๑๓ ประกาศในราชกิจจานุเบกษา ฉบับพิเศษ หน้า ๒๒ - ๒๔ เล่ม ๘๗ ตอนที่ ๑๑๘ วันที่ ๒๘ ธันวาคม ๒๕๑๓ แผนที่นี้แสดงแนวเขตอ่างเก็บน้ำบางพระเดิม ก่อนที่จะทำการเสริมสันเขื่อนเพื่อเพิ่มความจุเขื่อน

  

รูปที่ ๕ ภาพจากฝั่งตรงข้ามกับรูปที่ ๑ และ ๒

  

รูปที่ ๖ ปล่องของบ่อน้ำพุร้อนที่จมไปใต้น้ำด้วย แต่จะโผล่ให้เห็นช่วที่น้ำในเขื่อนน้อย