วันเสาร์ที่ 7 ธันวาคม พ.ศ. 2556

ต้นข้าวหลาม MO Memoir : Saturday 7 December 2556

ข้าวหลาม. ข้าวเหนียวที่บรรจุในกระบอกไม้ไผ่แล้วเผาให้สุข



นิยามของ "ข้าวหลาม" ตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานพ.ศ. ๒๕๒๕ หน้า ๑๔๔ เป็นดังบรรทัดข้างบนครับ
  

ปัจจุบัน "ข้าวหลาม" ยังเป็นชื่อถนนที่ตัดขึ้นมาใหม่ เพื่อเชื่อมระหว่างหาดบางแสนกับถนนสุขุมวิท เป็นถนนเพิ่มเติมจากเดิมที่มีแต่ถนนลงหาดบางแสน เพื่อช่วยในการระบายการจราจร และถนนเส้นนี้ยังเชื่อมต่อกับถนนสายเลี่ยงตลาดหนองมนและถนนสายที่กำลังตัดใหม่ที่เชื่อมระหว่างทางหลวงมอเตอร์เวย์กับถนนสุขุมวิท
  

แต่ "ข้าวหลาม" ที่นำมาเล่าให้ฟังในวันนี้เป็นชื่อของ "ต้นไม้"



เมื่อปลายเดือนที่แล้วระหว่างเดินเล่นไปหลังกระทรวงกลาโหม บังเอิญผ่านสุสานหลวงวัดราชบพิธก็เลยแวะเข้าไปเยี่ยมชม สุสานนี้เป็นที่บรรจุพระอัฐิ (กระดูก) และพระสรีรางคาร (เถ้ากระดูก) ซึ่งหลายท่านเป็นบุคคลสำคัญในประวัติศาตร์ชาติไทย ผมถ่ายรูปเอาไว้เยอะเหมือนกันแล้ววันหลังถ้ามีเวลาก็จะนำมาเล่าสู่กันฟัง
  

นอกจากความสวยงานทางด้านสถาปัตยกรรมและความสำคัญทางด้านประวัติศาสตร์แล้ว สุสานนี้ก็ยังมีการปลูกต้นไม้หลากหลายชนิด และหลายชนิดนั้นก็เป็นต้นไม้ที่ไม่ได้พบเห็นกันทั่วไป ต้นหนึ่งที่ผมไปพบเข้าและเห็นชื่อมันคุ้นหูคุ้นตาดีก็คือต้น "ข้าวหลาม"
 





ผมลองค้นดูใน google โดยใช้คำค้นหาว่า "ต้นข้าวหลาม" ก็มีหลายบทความที่กล่าวถึง แต่ในบทความต่าง ๆ มีการใช้คำว่าเป็น "ข้าวหลาม" กับ "ข้าวหลามดง" ต้นข้าวหลามที่ผมไปพบที่สุสานหลวงวัดราชบพิธนั้นมีป้ายบอกชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Goniothalamus marcanii Craib ANNONACEAE แต่ถ้าไปอ่านใน "http://th.wikipedia.org/wiki/ข้าวหลามดง" ในหัวข้อ "ข้าวหลามดง" หรือที่ "http://www.tistr.or.th/t/publication/page_area_show_bc.asp?i1=65&i2=32" จะให้ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Gomiothala-mus laoticus (Finet & Gagnep.) โดยมีชื่ออื่นคือ จำปีหิน (ชุมพร) นมงัว (ปราจีนบุรี) เป็นไม้ตระกูลเดียวกับกระดังงา เป็นไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 3-7 เมตร ทรงพุ่มโปร่ง เปลือกต้นสีเทาอมดำ เนื้อไม้เหนียว ปลูกเป็นไม้ดอกไม้ประดับ ใช้เป็นสมุนไพรหลังคลอดบุตร ทางภาคอีสานแก่นต้นเป็นส่วนผสมของยารักษาโรคซางในเด็ก
  

ก็เลยไม่รู้ว่า "ต้นข้าวหลาม" กับ "ต้นข้าวหลามดง" นั้นเป็นพืชชนิดเดียวกันหรือไม่ คงต้องรอให้ผู้รู้ทางด้านนี้ช่วยอธิบายข้อสงสัยข้อนี้ให้






ฉบับนี้ก็เป็นการนำเอาชื่อต้นไม้ที่คิดว่าไม่ค่อยคุ้นหูกันมาเล่าสู่กันฟังพร้อมกับถ่ายรูปมาให้ดู (เสียดายที่ต้นยังเล็กอยู่และไม่ออกดอก) ถือว่าเป็นการประดับความรู้รอบตัวก็แล้วกัน

ไม่มีความคิดเห็น: