เพื่อความปลอดภัย กรุณาสวมใส่รองเท้า เมื่อใช้กาต้มน้ำไฟฟ้า MO Memoir : Tuesday 20 January 2558

เป็นคนหนึ่งที่ชงกาแฟร้อนกินเองเป็นประจำ แล้วก็นั่งจิบกินไปเรื่อย ๆ ไม่ว่าจะเป็นที่บ้านหรือที่ทำงาน ถ้วยกาแฟที่ใช้เป็นประจำก็เป็นถ้วยเซรามิกที่มีหูจับ เวลาจะกินแต่ละทีก็ทำการ ตักกาแฟ ใส่ครีมเทียม ตักน้ำตาล ลงในถ้วยกาแฟ ส่วนช้อนโลหะที่ใช้ตักกาแฟและน้ำตาลก็คาอยู่ในถ้วยนั่นแหละ จากนั้นก็จับที่หูถ้วยแล้วถือไปเติมน้ำร้อนจากกาต้มน้ำ
   
ปรกติถ้าเป็นที่บ้าน พอน้ำในกาต้มเดือดก็จะถอดปลั๊กออกก่อน แล้วค่อยกดเอาน้ำร้อนมาชงกาแฟ แต่ตอนรุ่งเช้าวันอาทิตย์ที่ผ่านมากดเอาน้ำร้อนก่อนที่จะถอดปลั๊ก แล้วบังเอิญนิ้วหัวแม่มือก็สัมผัสกับช้อนกาแฟที่อยู่ในถ้วย และเวลาที่อยู่บ้านก็ไม่ได้ใส่รองเท้าหรือถุงเท้าเดินในบ้านซะด้วย เดินเท้าเปล่าไปบนกระเบื้องปูพื้นเย็น ๆ นั่นแหละ (ตามสภาพอากาศที่หนาวในตอนเช้า) พอน้ำร้อนที่ไหลออกจากกาลงไปสัมผัสกับช้อนกาแฟที่อยู่ในถ้วย ก็รู้สึกสะดุ้งเหมือนโดยไฟดูดเข้าจัง ๆ

รูปที่ ๑ (บน) ทดลองเอาน้ำใส่กาต้มน้ำไฟฟ้า เสียบปลั๊ก แล้วใช้ไขควงเช็คไฟแหย่ดู ปรากฏว่ามีไฟติด (ในวงกลม) (ล่าง) ใช้มัลติมิเตอร์วัดความต่างศักย์ระหว่างน้ำในกากับสายดินของบ้าน (ที่รูปลั๊กไฟ) ก็พบว่ามีค่าอยู่ที่ประมาณ 80-90 โวลต์
  

ตอนแรกนึกว่ากาต้มน้ำไฟฟ้าเสีย เลยไปเอาไขควงเช็คไฟมาทดสอบ การทดสอบทำโดยการกดน้ำร้อนจากในกาต้มน้ำ (โดยที่ตัวกาต้มน้ำยังคงเสียบปลั๊กอยู่) ลงใส่ถ้วย แล้วใช้ไขควงเช็คไฟแหย่เข้าไปในน้ำที่กำลังไหลออกมา ก็พบว่าหลอดไฟติดสว่าง แสดงว่าน้ำในกามีกระแสไฟฟ้าอยู่ พอผมกดให้น้ำไหลจากกา กระแสไฟฟ้ามันก็ไหลตามน้ำที่ไหลออกมาจากกา จากนั้นก็เข้าสู่ช้อนกาแฟที่เป็นโลหะที่ผมคาอยู่ในถ้วย ผ่านทางนิ้วหัวแม่มือที่สัมผัสอยู่กับช้อนกาแฟ และผ่านตัวผมลงดินผ่านทางเท้าเปล่าและพื้นกระเบื้องห้องครัว ทำให้ผมรู้สึกว่าโดนไฟดูด
  
ด้วยความสงสัยก็เลยทดลองกับกาต้มน้ำไฟฟ้าที่บ้านอีก ๒ ตัวที่ใช้อยู่ ก็พบว่าเป็นแบบเดียวกัน และพอมาทดสอบกับกาต้มน้ำไฟฟ้าที่ใช้อยู่ ณ ที่ทำงาน ก็พบว่าเป็นแบบเดียวกันอีก แสดงว่าเมื่อเสียบปลั๊กกาต้มน้ำร้อน น้ำที่อยู่ในกาต้มนั้นจะมีกระแสไฟฟ้าอยู่ด้วย รูปที่ ๑ ที่ถ่ายมาให้ดูนั้นผมใช้วิธีเปิดฝากาแล้วเอาไขควงเช็คไฟแหย่ลงไปเลย จะได้มีอีกมือหนึ่งว่างสำหรับการถ่ายรูป จากนั้นก็เปลี่ยนเป็นเอามัลติมิเตอร์มาวัด ตั้งค่าเต็มสเกลไว้ที่ 250 โวลต์ เอาโพรบวัดข้างหนึ่งแหย่ลงในน้ำในกา และอีกข้างหนึ่งแหย่ไปที่รูสายดินของปลั๊กไฟ ก็วัดค่าความต่างศักย์ได้ประมาณ 80-90 โวลต์
  
ในกรณีนี้ถ้าหากใส่รองเท้าที่ปรกติพื้นรองเท้ามักจะเป็นฉนวนไฟฟ้า และถ้ารองเท้าไม่เปียกน้ำด้วย ก็คงจะไม่โดนไฟดูด ที่เขียนเรื่องนี้ก็ไม่ใช่อะไรหรอก เป็นเพราะว่าเดี๋ยวนี้เห็นตามโรงอาหารและศูนย์อาหารต่าง ๆ จะมีอ่างน้ำร้อนสำหรับให้ผู้ใช้บริการทำการลวกช้อน ส้อม ตะเกียบ ที่เขาจัดเอาไว้ให้ ก่อนจะนำไปใช้รับประทานอาหาร อ่างน้ำร้อนนี้จะใช้ไฟฟ้าในการต้มน้ำ ถ้ามีการต่อสายดินที่ถูกต้องและเหมาะสม ก็คงจะไม่เกิดปัญหาใด ๆ กับผู้ใช้บริการ แต่ก็มีเหมือนกันตามโรงอาหารบางแห่งที่เห็นใช้กาต้มน้ำไฟฟ้าแบบที่ใช้กันทั่วไป เสียบปลั๊กต้มน้ำคาเอาไว้แล้วเปิดฝากาทิ้งไว้ แต่สำหรับตามโรงอาหารและศูนย์อาหารทั่วไปนั้น ผู้เข้ารับบริการก็มักจะสวมใส่รองเท้าอยู่แล้ว ปัญหาเรื่องโดนไฟดูดเลยไม่เกิด

ด้วยเหตุนี้มั้ง ในการติดตั้งเครื่องทำน้ำอุ่นด้วยไฟฟ้า ถึงได้มีการติดตั้งคำเตือนเอาไว้อย่างชัดเจนว่า “อันตรายถึงชีวิต หากไม่ติดตั้งสายดิน”